dr hab. Mateusz Antoniuk

Literaturoznawca, założyciel i kierownik Pracowni Badań nad Procesem Twórczym / Centre for Creativity Research (Wydział Polonistyki UJ). Pracownik Ośrodka Badań nad Awangardą (UJ), członek kolegium redakcyjnego „Kontekstów Kultury”, członek Komisji Badań Genetycznych i Dokumentacyjnych przy Łódzkim Oddziale PAN. Stypendysta Beinecke Rare Book & Manuscript Library, Yale University (2014), członek Society for Textual Scholarship (USA) oraz European Society for Textual Scholarship, członek rady programowej międzynarodowej serii konferencyjnej „Genesis – City – Year”, uczestnik i współorganizator zagranicznych konferencji naukowych (Europa, USA, Kanada).   

Publikował m.in. w „Tekstach Drugich”, „Pamiętniku Literackim”, „Przestrzeniach Teorii”, „Ruchu Literackim”, „Wielogłosie”, „Textual Cultures”.

Zainteresowania naukowe: studia nad literaturą polskiego modernizmu (od Młodej Polski – w głąb wieku dwudziestego), krytyka genetyczna oraz inne metodologie, koncepcje i zakresy badań nad procesem twórczym i kreatywnością.

 

Książki autorskie

 

  • Pracownia Herberta. Studia nad procesem tekstotwórczym (wspólnie z A. R. Burzyńską, T. Cieślakiem-Sokołowskim, H. Citko, W. Gruchałą, K. Jarzyńską, M. Kalinowską, E. Kącką i A. Klubą), Kraków 2017
  • Słowo raz obudzone. Poezja Czesława Miłosza: próby czytania, Kraków 2015
  • Otwieranie głosu. Studium o wczesnej twórczości Zbigniewa Herberta, Kraków 2009
  • Kultura małomówna Stanisława Lacka. W kręgu młodopolskiej świadomości mowy i milczenia, Kraków 2006.

 

Inne publikacje naukowe (wybór)

 

  • Krytyka genetyczna jako kulturowa poietyka (nie)pamięci, „Teksty Drugie” 2020 nr 6 (195), s. 236-258. 
  • „Kosmos” wzywa polską krytykę genetyczną!, „Pamiętnik Literacki” 2020 nr 4, s. 91-111.
  • Poetyka, genetyka, praca (O sztuce rymotwórczej), „Forum Poetyki = Forum of Poetics” 2020 nr 21, s. 74- 97. 
  • The Unfinished Text in the Thickening Description : from Genetic Criticism to Cultural Transfer Studies  „Textual Cultures” 2020, nr 2, s. 172-196.  
  • dwu ospowych opowieściach (czytanych w covidowym świecie), „Konteksty Kultury” 2020 R. 17, nr 3, s. 328-351.
  • Jak czytać stronę brulionu: krytyka genetyczna i materialność tekstu, „Wielogłos” 2017 nr 1 (31),

s. 39-66.

  • Budowanie gmachu wiersza: Przybosiologia i krytyka genetyczna (uwagi wstępne), w: Przyboś dzisiaj, red. Z. Ożog, J. Pasterski, M. Rabizo-Birek, Rzeszów 2017 s. 60-75.
  • Tadeusza Micińskiego symboliczna inżynieria wodna. Wokół „Życia Nowego” w: Proza Tadeusza Micińskiego. Studia, red. M. Bajko, W. Gutowski, J. Ławski, Białystok 2017, s. 407-426.
  • Bebeszenie (się) dramatu”, albo jakże to Herbert pisywał”… O powstawaniu dramatu sokratejskiego w: Archiwa i bruliony pisarzy. Odkrywanie, red. M. Prussak, P. Bem, Ł. Cybulski, Warszawa 2017, s. 217 – 255.
  • Dukt pisma się zasupła niepewnym gryzmołę”… Joanny Pollakówny wiersze o wierszach w: Strony Joanny Pollakówny, red. A. Kozłowska, J. Zieliński, Wydawnictwo UKSW, Warszawa 2017, s. 99-109.
  • Co żywe, ma ożyć…: o „manuskryptowym witalizmie” Stanisława Wyspiańskiego, w: Młodopolski witalizm: modernistyczne witalizmy, red. A. Czabanowska-Wróbel, U. Pilch, Kraków 2016.
  • This Page Will Cry”… Which Page? Whose Tears? Słowacki, Yeats, Materiality of the Text and Theory of Representation”, “Textual Cultures. Texts, Contexts, Interpretation”, 2016, nr 10:1, s. 37-55.
  • „… z zimnego popiołu, z ciałem płonącym”… O grze tropów w wierszach Jarosława Iwaszkiewicza w: „Nigdy nie było tak pięknej plejady”. Skamander i skamandryci: poetyka, historia, tradycja, „Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów Uniwersytetu Jagiellońskiego, Nauki Humanistyczne”, 2014 nr 5, s. 29 – 40.
  • „Pytanie, które zadał duński książę przemilczałem”. Wokół „Streszczenia” Tadeusza Różewicza w: Ewangelia odrzuconego. Szkice w 90. rocznicę urodzin Tadeusza Różewicza, red. J.M. Ruszar, Warszawa 2011, s. 377 – 386.
  • Śmierć Czechowicza - historia znaczeń, „Ruch Literacki”, 2011, nr 1, s. 33 – 51.

 

Prace edytorskie (wybór)

 

  • C. Miłosz, W cieniu totalitaryzmów : publicystyka rozproszona z lat 1945-1951 oraz teksty z okresu II wojny światowej, oprac. edytorskie pod kierunkiem A. Fiuta, wspólnie z S. Billem, K. Jarzyńską, E. Kołodziejczyk, M. Woźniak-Łabieniec, Kraków 2018.
  • C. Miłosz, Wygnanie i powroty : publicystyka rozproszona z lat 1951-2004, oprac. edytorskie pod kierunkiem A. Fiuta, wspólnie z S. Billem, K. Jarzyńską, E. Kołodziejczyk, M. Woźniak-Łabieniec, tom 1 – 2, Kraków 2019.
  • C. Miłosz, Z archiwum : wybór publicystyki z lat 1945-2004, oprac. edytorskie pod kierunkiem A. Fiuta, wspólnie z S. Billem, K. Jarzyńską, E. Kołodziejczyk, M. Woźniak-Łabieniec, Kraków 2020.
  • opracowanie działu Opowiadania dla dzieci dużych i małych w książce Głosy Herberta, „Zeszyty Literackie”, Warszawa 2008.

 

Granty i projekty badawcze

 

Kierowanie projektem

 

„Archiwum Zbigniewa Herberta – studia nad materialną dokumentacją procesu twórczego”, 2014-2017, Narodowy Program Rozwoju Humanistyki, miejsce realizacji: Uniwersytet Jagielloński

 

 

Udział w roli wykonawcy

 

 

- „Wydanie krytyczne rozproszonych oraz niepublikowanych tekstów Czesława Miłosza

z lat 1945-2004. Sporządzenie i opublikowanie bibliografii przedmiotowej twórczości Czesława Miłosza (1931-2019)”, 2015-2020, Narodowy Program Rozwoju Humanistyki, kierownik: prof. dr hab. Aleksander Fiut, miejsce realizacji: Uniwersytet Jagielloński.

 

- „Sensualność w kulturze polskiej. Przedstawienia zmysłów człowieka w języku, piśmiennictwie i sztuce od średniowiecza do współczesności”, 2010 – 2012, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, kierownik: prof. dr hab. Włodzimierz Bolecki, miejsce realizacji: Instytut Badań Literackich PAN.

 

- „Polemika (krytyczno)literacka w Polsce – między studium przypadku a historią literatury. Edycje krytyczne”, NPRH, 2017-2022, kierownik projektu: prof. dr hab. Agata Stankowska-Kozera, miejsce realizacji: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

 

Prowadzone kursy

 

Historia literatury polskiej 1945 – 1989 (wykład)

Seminarium magisterskie „Homo faber. Proces twórczy jako przedmiot badań (między krytyką genetyczną a antropologią twórczości)” (I rok studiów II stopnia)

Epidemia. Literackie i kulturowe reprezentacje doświadczenia epidemicznego (opcja)

 

Dyżur w roku akademickim 2021 / 2022: poniedziałek, 18.00-19.00 online: link do dyżuru na platformie Teams

 

 

Kontakt: mateusz.antoniuk@uj.edu.pl

 

Publikacje w Repozytorium UJ